Điều 159 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định: Thành viên Hội đồng quản trị có quyền yêu cầu Giám đốc, Phó giám đốc hoặc Tổng giám đốc, Phó Tổng giám đốc, người quản lý khác trong công ty cung cấp thông tin, tài liệu về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh của công ty và của đơn vị trong công ty.
Từ điều 159 này, để loại bỏ rủi ro về việc đối thủ cạnh tranh nắm bắt được thông tin quan trọng của mình, một số doanh nghiệp có quy định trong Điều lệ về việc không cho phép cá nhân là thành viên đối thủ cạnh tranh ngồi ghế thành viên hội đồng quản trị của công ty mình.
Vấn đề đặt ra: Việc doanh nghiệp quy định nội dung này trong điều lệ có được xem là hợp pháp hay không?
Theo Điều 155 Luật Doanh nghiệp về cơ cấu tổ chức, tiêu chuẩn và điều kiện làm thành viên Hội đồng quản trị thì không có bất kỳ quy định nào về việc thành viên hội đồng quản trị không được ngồi ghế thành viên hội đồng quản trị của doanh nghiệp có liên quan (đối thủ cạnh tranh). Đồng thời , luật Doanh nghiệp cũng không có quy định mở cho phép điều lệ công ty quy định khác đi về tiêu chuẩn ngồi ghế thành viên hội đồng quản trị so với những điều kiện luật đã quy định. Vì vậy, có thể hiểu rằng việc doanh nghiệp đưa quy định về đối thủ cạnh tranh trong trường hợp này là không phù hợp với Luật doanh nghiệp.
Tuy nhiên, hiện tại các quy định của pháp luật cũng không có quy định nào cấm hay xử phạt vi phạm hành chính khi điều lệ đưa vào nội dung này. Do đó, việc các doanh nghiệp linh hoạt đưa vào điều lệ nội dung nói trên có thể xem là một phương án không chắc chắn và rõ ràng về việc vi phạm hay không vi phạm nhưng có thể mang đến hiệu quả về mặt quản lý nội bộ trên thực tế. Cụ thể: cá nhân từ đối thủ cạnh tranh khi đọc điều lệ của doanh nghiệp phát hiện ra hạn chế có thể khiến cá nhân đó dừng ý định ngồi ghế thành viên hội đồng quản trị tại công ty đối thủ.
Vì vậy, doanh nghiệp khi soạn thảo điều lệ muốn đưa thoả thuận này vào trong điều lệ cần thấu hiểu rủi ro về việc nội dung này của mình có thể không được thừa nhận về mặt pháp lý trên thực tế, nhưng hiệu quả trên thực tiễn thì có thể vẫn sẽ đạt được.
*Lưu ý: Đối thủ cạnh tranh là thuật ngữ không chính thống về mặt pháp lý và không có khái niệm về đối thủ cạnh tranh trong quy định của luật. Luật Cạnh tranh 2018 chỉ có khái niệm về “thị trường liên quan” và có thể hiểu đối thủ cạnh tranh thuộc thị trường liên quan. Cụ thể: “Thị trường liên quan là thị trường của những hàng hóa, dịch vụ có thể thay thế cho nhau về đặc tính, mục đích sử dụng và giá cả trong khu vực địa lý cụ thể có các điều kiện cạnh tranh tương tự và có sự khác biệt đáng kể với các khu vực địa lý lân cận”.